عادات دهانی در کودکان در دراز مدت موجب بوجود آمدن مشکلات زیادی برای دندان ها میشود. رویش دندان ها فرآیند بسیار پیچیده ای است و از نظم خاصی پیروی می نماید. محل قرارگیری برای دندان ها توسط چنین عامل کنترل میشود:
– نیروی ناشی از زبان که به دندان فشار می آورد.
– نیروی عضلات لب که دندان را سرجایش نگاه می دارد.
– حرکت عضلات گونه و فشار دندان مقابل
بطور طبیعی تعادل نیروهای فوق باعث ردیف شدن دندان ها میشود ولی در بعضی موارد عادات غلط دهانی کودک تعادل نیروهای فوق را بر هم زده و مشکلاتی را ایجاد می نماید که تشخیص به موقع این عادات غلط و کمک به رفع آنها باعث پیشگیری از به هم خوردن ترتیب دندان ها میگردد.
از عادات دهانی غلط کودک موارد زیر حائز اهمیت میباشد:
1) گاز گرفتن لب: بیشتر والدین متوجه این عادت غلط نمیشوند. برای تشخیص باید به دقت به لب پایین نگاه کرد. معمولا حاشیه لب مشخص نیست و لب پایین قرمز تر از لب بالا بوده و محل فشار دندان های بالا بر روی آن قابل تشخیص است. لب به دلیل این که داخل دهان قرار می گیرد و زبان چربی های نرم کننده آن را پاک میکند به خشکی دچار میشود. به همین دلیل این کودکان لب خود را به طور مداوم با زبانشان مرطوب میکنند. استفاده از کرم های مرطوب کننده روی لب به ترک این عادت کمک میکند.
2) قرار گرفتن زبان بین دندان ها: این مساله نیاز به توجه و دقت فراوان دارد. چنانچه این عادت عادت در سنین پایین اصلاح گردد سبب پیشگیری از مشکلات ارتودنسی در آینده می شود.
3 جویدن ناخن: ناخن جویدن هم یکی از عادت های اشتباه در کودکان است که به غیر از ایجاد ظاهر ناخوشایند ناخن های کودک، باعث آسیب رساندن به دندان های او نیز میشود. و همچنین باعث ورود آلودگی ها به سیستم گوارشی می شود.
4) فشار دادن دندان ها رو هم (دندان قروچه): مشکل دندان قروچه (که با نام بروکسی بروکسیسم نیز شناخته میشود) عارضه ای نسبتا شایع در میان کودکان قبل از سن مدرسه میباشد. بروکسیسم، چه قفل شدن دندان ها در بیداری و چه در دندان قروچه کردن در خواب، با استرس و اضطراب مرتبط است. بیشتر کودکان به هنگام خواب دندان قروچه میکنند و این مشکل معمولا در حدود سن 3 سالگی ایجاد میشود (البته ممکن است زمان شروع این عارضه زودتر و حتی در سن یک سالگی باشد.)
– برای اکثر کودکان این عادت کوتاه مدت است و اکثر موارد آن تا سن 6 سالگی از بین خواهند رفت. با این حال برخی از کودکان تا سنین بالاتر نیز این عادت را نگه میدارند و حتی ممکن است بعضی از آن ها تا نوجوانی و بزرگسالی نیز درگیر آن باشند.
– تشخیص بروکسیسم در کودک ممکن است اندکی دشوار باشد چراکه خود او حتی متوجه دندان قروچه کردن خود نمیشود. میتوانید شبانه به هنگام خواب کودک او را بررسی کنید و ببینید که آیا صداهای ناشی از دندان قروچه به گوش میرسد یا خیر. اگر کودک شما به هنگام جویدن غذا احساس درد کرده و یا فک او دردناک شده است، این موارد میتوانند از علائم بروکسیسم باشند.
5) مکیدن انگشت: این عادت معمولا در کودکانی مشاهده میگردد که از شیر مادر محروم باشند. متاسفانه این عادت غلط در صورت عدم توجه، بعد از سن چهار سالگی عوارض بسیاری در شکل گیری و رشد دندان ها، فکین و فرم صورت ایحاد میکند.
برای تشخیص آن میتوان به تمیز بودن انگشت مکیده شده و وضعیت کودک هنگام خواب دقت نمود.
– (مکیدن انگشت شست از عادات غلطی است که آسیب های جدی به رشد فک و دندان ها وارد میکند.)
6) جویدن اشیا: در این مورد کودک ممکن است چیزهایی مانند مداد، لباس خود یا اسباب بازی هایش را بخورد. اگر این عادت در مدت زمان کوتاهی باشد معمولا مشکلی به وجود نمی آورد ولی اگر به صورت عادت درآید، حتما مشکلاتی را در سیستم دهان و دندان ایجاد می نماید.
7) استفاده از پستانک: والدین باید از تاثیرات منفی مکیدن پستانک روی بهداشت دهانی نوزادان آگاه باشند. اگر کودک شما تا سن دو سالگی مصرف پستانک را کنار بگذارد، تمامی مشکلات دندانی از جمله آرایش صحیح و مرتب دندان ها مرتفع میشود.
این فرآیند تا شش ماه پس از قطع استفاده از پستانک به صورت خود به خود انجام میشود. اما استفاده ی طولانی مدت از آن یا مکیدن انگشت، باعث ایجاد مشکلاتی در رشد صحیح و آرایش منظم دندان ها و تغییر در شکل سقف دهان (کام) میشود.
همچنین، مکیدن مداوم پستانک میتواند باعث باز شدن بیش از حد مجراهای شنوایی شود. در نتیجه ی این اتفاق، ترشحات گلو به گوش میانی نفوذ میکنند. انتقال باکتری های گلو به گوش، باعث ایجاد عفونت های گوش میشود. در نتیجه، کودکان باید استفاده از پستانک را پس از دو سالگی متوقف کنند.
مجموعه راگا دنتال اولین مجموعه تخصصی دندان پزشکی کودکان در شهرری می باشد که آمادگی ارائه کلیه خدمات تخصصی شما توسط پزشکان متخصص دندان پزشکی کودکان ( دکتر راضیه خان محمدی و دکتر غزاله بنی ابراهیمی ) را دارد .
